Wolverhampton Wanderers F.C., thường được gọi tắt là Wolves, là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp có trụ sở tại Wolverhampton, vùng West Midlands của Anh. Được thành lập vào năm 1877, Wolves hiện đang thi đấu tại Premier League và sở hữu sân vận động Molineux với sức chứa 29.303 chỗ ngồi. Câu lạc bộ này có vị thế đặc biệt trong lịch sử bóng đá thế giới khi là một trong những thành viên sáng lập của Liên đoàn Bóng đá Anh và đóng vai trò quan trọng trong việc thành lập các Cúp châu Âu. Wolves đã gặt hái nhiều thành tích ấn tượng với 3 lần vô địch First Division, 4 lần đăng quang FA Cup và 2 lần giành League Cup, đặc biệt nổi bật trong thời kỳ hoàng kim dưới thời huấn luyện viên huyền thoại Stan Cullis.

Lịch sử

Giới thiệu tổng quan

Thông tin tổng quan của một câu lạc bộ

Wolverhampton Wanderers Football Club là một trong những câu lạc bộ bóng đá lâu đời nhất nước Anh, được thành lập vào năm 1877 tại thành phố Wolverhampton, vùng West Midlands. Câu lạc bộ có vị thế đặc biệt trong lịch sử bóng đá khi là một trong những thành viên sáng lập của Liên đoàn Bóng đá Anh vào năm 1888. Không chỉ vậy, Wolves còn đóng vai trò quan trọng trong việc thành lập ra các Cúp châu Âu, sau này trở thành UEFA Champions League.

Mùa giải gần nhất và thành tích

Sau khi chia tay với HLV Nuno Espírito Santo vào cuối mùa giải 2020/21 sau 4 năm gắn bó, Wolves đã bổ nhiệm Bruno Lage làm HLV trưởng mới từ mùa giải 2021/22. Hiện tại, câu lạc bộ đang thi đấu tại Premier League và tiếp tục xây dựng đội hình để cạnh tranh ở giải đấu hàng đầu nước Anh.

Lịch sử

Những năm đầu tiên

Wolves được thành lập vào năm 1877 và trở thành một trong những thành viên sáng lập của Football League vào năm 1888. Trong những năm đầu tiên, câu lạc bộ đã thể hiện được sức mạnh khi giành FA Cup hai lần trước khi Chiến tranh thế giới thứ nhất nổ ra. Đây là nền tảng vững chắc cho những thành công lớn hơn trong tương lai.

Giai đoạn thành công

Thời kỳ hoàng kim của Wolves diễn ra dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên huyền thoại và cũng là cựu cầu thủ Stan Cullis. Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, từ năm 1949 đến 1960, Wolves bước vào thời kì đỉnh cao khi vô địch First Division ba lần (1953-54, 1957-58, 1958-59) và FA Cup hai lần (1949, 1960). Đây cũng là thời điểm mà các Cup châu Âu được sáng lập. Báo chí Anh tung hô Wolves là "Champions of the World" sau những chiến thắng ấn tượng của họ trước các CLB hàng đầu châu Âu và thế giới như Nam Phi, Racing, Spartak Moscow, và Honvéd.

Khủng hoảng và phục hồi

Sau thời hoàng kim của Stan Cullis, Wolves có dấu hiệu đi xuống mặc dù họ đã lọt vào chung kết UEFA Cup năm 1972 và đối đầu với Tottenham Hotspur, cũng như giành League Cup vào năm 1974 dưới thời HLV Bill McGarry và một lần nữa vào năm 1980 dưới thời HLV John Barnwell. Tuy nhiên, bước vào đầu thập niên 80, Wolves rơi vào cuộc khủng hoảng trầm trọng và rơi liên tiếp từ First Division xuống Fourth Division năm 1986. Wolves đã hồi sinh ngay lập tức khi thăng hai hạng liên tiếp vào năm 1988, 1989 dưới thời HLV Graham Turner cùng huyền thoại Steve Bull, người ghi nhiều bàn thắng nhất trong lịch sử CLB.

Giai đoạn hiện tại

Năm 2003, Wolves lần đầu tiên được thi đấu tại Premier League dưới thời HLV Glenn Hoddle nhưng chỉ được một mùa giải họ đã lập tức phải xuống hạng. Phải tới khi Mick McCarthy lên nắm quyền, Bầy Sói mới trở lại Premier League tại mùa giải 2009-10. Sau khi xuống hạng vào cuối mùa 2011-12 và tiếp tục xuống hạng nhì mùa 2012-13, Wolves vô địch giải hạng nhì Football League One mùa 2013-14. Đến mùa giải 2017-18 cùng sự xuất hiện của HLV Nuno Espírito Santo, CLB thi đấu thăng hoa và xuất sắc giành ngôi vị cao nhất của giải Hạng nhất Anh, quay trở lại Premier League sau 6 năm vắng bóng.

Thành tích và Danh hiệu

Giải quốc nội

Wolves sở hữu một bộ sưu tập danh hiệu ấn tượng trong các giải đấu quốc nội. Ở cấp độ cao nhất, câu lạc bộ đã 3 lần vô địch Giải bóng đá quốc gia/Premier League (1953-54, 1957-58, 1958-59). Tại giải Hạng nhất Anh, Wolves đã 4 lần đăng quang (1931-32, 1976-77, 2009-2010, 2017-2018). Ở các cấp độ thấp hơn, họ có 3 lần vô địch Giải hạng nhì Anh (1923-24 miền Bắc, 1988-89, 2013-14) và 1 lần vô địch Giải hạng ba Anh (1987-88).

Về các giải Cup, Wolves đã 4 lần giành Cúp FA (1893, 1908, 1949, 1960), 2 lần vô địch Cúp liên đoàn Anh (1974, 1980), và 4 lần giành Siêu cúp Anh (1949, 1954, 1959, 1960). Ngoài ra, họ còn có các danh hiệu như Football League Trophy (1988), Texaco Cup (1971), Football League Cup (1942), FA Youth Cup (1958), và 6 lần vô địch Liên đoàn Trung ương.

Giải theo châu lục và thế giới

Trên đấu trường châu Âu, thành tích nổi bật nhất của Wolves là lọt vào chung kết UEFA Cup năm 1972, nơi họ để thua Tottenham Hotspur. Gần đây, câu lạc bộ đã giành Premier League Asia Trophy vào năm 2019, thể hiện sức hút và chất lượng của đội bóng trên đấu trường quốc tế.

Biểu tượng và màu sắc

Logo hiện tại và lịch sử logo

Logo của Wolverhampton Wanderers mang hình ảnh đầu sói, biểu tượng đặc trưng gắn liền với tên gọi "Wolves" của câu lạc bộ. Thiết kế logo đã trải qua nhiều lần thay đổi qua các thời kỳ nhưng luôn giữ nguyên hình ảnh con sói như một biểu tượng sức mạnh và quyết tâm của đội bóng.

Màu áo truyền thống cho sân nhà và sân khách

Màu áo truyền thống của Wolves là màu vàng cam (amber) và đen, tạo nên một bộ trang phục đặc trưng và dễ nhận biết. Đây là màu sắc mà câu lạc bộ đã sử dụng trong suốt nhiều thập kỷ và trở thành một phần không thể thiếu trong bản sắc của đội bóng.

Bài hát truyền thống

Như nhiều câu lạc bộ bóng đá lâu đời khác, Wolves cũng có những bài hát truyền thống được các cổ động viên hát vang trong các trận đấu, tạo nên bầu không khí sôi động và thể hiện tinh thần đoàn kết của cộng đồng người hâm mộ.

Đối thủ truyền thống

West Bromwich Albion

Đại kình địch của Wolves là đối thủ ở cùng khu vực Black Country, West Bromwich Albion. Hai đội đã cạnh tranh quyết liệt với nhau kể từ khi các giải đấu bóng đá xuất hiện vào cuối thế kỉ 19. Đây được coi là cuộc đối đầu kinh điển nhất của Wolves.

Walsall

Wolves cũng có một kình địch khác ở cùng khu vực là Walsall, nhưng vì đội bóng này thường xuyên ngụp lặn ở các giải hạng dưới nên không có nhiều cơ hội để hai đội chạm trán với nhau. Wolves đã thắng 3-0 trong lần gần nhất gặp nhau vào năm 2014.

Aston Villa và Birmingham City

Ngoài ra, Aston Villa và Birmingham City cũng có thể coi là những kình địch của Wolves, cả ba đội đều nằm ở khu vực Tây Midlands và khoảng cách địa lý giữa họ cũng không xa là bao.

Truyền thống và hậu trường câu lạc bộ

Nhà tài trợ

Wolves có các nhà tài trợ hỗ trợ cho hoạt động của câu lạc bộ, đây là nguồn tài chính quan trọng giúp đội bóng duy trì và phát triển trong bối cảnh bóng đá hiện đại ngày càng cạnh tranh.

Biệt danh

Câu lạc bộ được biết đến với biệt danh "Wolves" (Bầy Sói), xuất phát từ tên đầy đủ Wolverhampton Wanderers. Biệt danh này đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa và bản sắc của đội bóng.

Sở hữu và tài chính

Wolves đã trải qua nhiều thay đổi về mặt sở hữu trong lịch sử. Hiện tại, câu lạc bộ được điều hành theo mô hình chuyên nghiệp với cơ cấu tài chính ổn định để đảm bảo hoạt động bền vững và cạnh tranh tại Premier League.

Truyền thống và văn hoá

Wolves có truyền thống lâu đời với cộng đồng người hâm mộ trung thành. Câu lạc bộ không chỉ có những cổ động viên ở Anh mà còn có các hội cổ động viên lớn ở các nước trên thế giới như Úc, Mỹ, Thụy Điển, Tây Ban Nha, Đức, Cộng hòa Ireland, Malta, Iceland, Na Uy, Việt Nam và Thái Lan.

Sân vận động

Wolverhampton Wanderers đã chơi tại Molineux, Whitmore Reans, kể từ năm 1889. Tên Molineux bắt nguồn từ Benjamin Molineux, một thương gia địa phương. Năm 1953, sân vận động đã trở thành một trong những sân đầu tiên được cài đặt bóng đèn pha với chi phí ước tính khoảng 10.000 bảng. Trận đấu đầu tiên dưới ánh đèn pha được tổ chức vào ngày 30 tháng 9 năm 1953, khi Wolves giành chiến thắng 3-1 trước Nam Phi. Khán đài phía nam cũ tại Molineux từng là khán đài lớn thứ hai trong lịch sử chỉ sau Holte End của Aston Villa. Vào những năm 1991-1993, SVĐ được phát triển hiện đại với sức chứa khoảng 29.303 chỗ ngồi (bao gồm 778 chỗ ngồi tạm thời).